Treści dla przedmiotu SOiSK kl.1

Regulamin pracowni komputerowej

•Uczniowie mogą przebywać w pracowni jedynie pod opieką nauczyciela.

•Oprogramowanie oraz zasoby komputera lokalnego są udostępniane wielu użytkownikom i zabronione jest wprowadzanie zmian, prze konfigurowanie i usuwanie czegokolwiek bez zgody nauczyciela.

•Zasobami sprzętowymi i programowymi zarządza administrator i nauczyciele przedmiotów informatycznych.

•Niedozwolone jest dokonywanie przez użytkowników jakichkolwiek napraw, prze konfigurowanie sprzętu, samowolne manipulowanie sprzętem, niszczenie sprzętu.

•Za szkody powstałe w wyniku nie stosowania się do regulaminu odpowiada uczeń, który je spowodował, a koszty napraw i odnawiania uszkodzonego sprzętu ponoszą jego rodzice.

•Z Internetu można korzystać jedynie do celów dydaktycznych, po uprzednim uzyskaniu pozwolenia nauczyciela.

•Uczniowie przeszkadzający w pracy innym, korzystającym z pracowni są odsunięci od pracy i mają wpisaną do dziennika ocenę niedostateczną.

•Uczniowie, którzy nie wykonują poleceń nauczyciela, łamią zasady regulaminu, mają wpisaną do dziennika ocenę niedostateczną, a o ich nieodpowiednim zachowaniu informowani są: wychowawca i rodzice.

•Nie wolno przechowywać w komputerach plików o treści sprzecznej z ogólnie przyjętymi normami moralnymi i etycznymi.

•Niedopuszczane jest obrażanie uczuć innych użytkowników przez wysyłanie niegrzecznych listów, wiadomości oraz zdjęć.

•Zabronione jest, bez zgody nauczyciela, instalowanie na dyskach lokalnych komputerów oprogramowania przyniesionego przez uczniów.

•W pracowni komputerowej wolno korzystać tylko z licencjonowanego oprogramowania.

•Składowanie własnych plików podczas ćwiczeń odbywa się na nośnikach wskazanych przez nauczyciela.

•Bezwzględnie zabrania się jedzenia i picia w pracowni komputerowej.

•Zabrania się przetrzymywania plecaków, toreb na stołach, na których znajdują się stanowiska komputerowe.

•Uczniowie zajmują stałe miejsca w pracowni komputerowej i odpowiadają za porządek na swoim stanowisku.

•Po zakończeniu lekcji, uczniowie prawidłowo kończą pracę z komputerem i pozostawiają po sobie porządek.

 

Czynności do wykonania przed rozpoczęciem zajęć:

•Przed przystąpieniem do pracy użytkownik zobowiązany jest sprawdzić sprawność sprzętu, na którym ma pracować.

•O zauważonych usterkach należy bezzwłocznie poinformować nauczyciela prowadzącego zajęcia.

•Uruchamianie, praca przy uszkodzonej obudowie jednostki centralnej może być przyczyną porażenia prądem elektrycznym.

 

Zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych:

•W przypadku zauważenia iskrzenia, wydobywającego się dymu, wyczucia swądu tlącej się izolacji lub spostrzeżenia innych objawów mogących spowodować pożar, należy natychmiast wyłączyć zasilanie i powiadomić nauczyciela.

•W razie wypadku porażenia prądem natychmiast wyłączyć zasilanie, powiadomić nauczyciela oraz udzielić pomocy przedlekarskiej.

 

Licencje

 

Licencja - w odniesieniu do oprogramowania jest to regulacja prawna określająca warunki jego użytkowania i zasady odpłatności.

Rodzaje licencji:

Freeware - to licencja oprogramowania umożliwiająca darmowe rozprowadzanie aplikacji bez ujawnienia kodu źródłowego.

Shareware - to licencja oprogramowania umożliwiająca rozpowszechnianie aplikacji bez opłat, ale z pewnymi ograniczeniami, do wypróbowania przez użytkowników. Czasami po okresie próbnym lub po określonej liczbie uruchomień za taki program trzeba zapłacić lub zrezygnować z korzystania z niego.

Open Source - to licencja oprogramowania umożliwiająca legalne i darmowe kopiowane aplikacji, jej kodu źródłowego oraz dowolne jej modyfikacje.

Public Domain - to licencja dobroczynna czyniąca z oprogramowania własność ogółu, w myśl której autor lub autorzy oprogramowania zrzekają się praw do upowszechniania oprogramowania na rzecz ogółu użytkowników. Dzięki czemu aplikacja jest dostępna dla każdego, do wszystkich zastosowań.

Adware - to licencja oprogramowania, za którego użytkowanie autor nie pobiera opłaty. Zamiast tego program wyświetla banery reklamowe. Na rozpowszechnianie programu należy uzyskać zgodę autora.

OEM - to licencja oprogramowania która przypisana jest do jednego komputera lub jego części. Uniemożliwia to ponowną instalację oprogramowania na nowszym sprzęcie zakupionym przez użytkownika tego oprogramowania.

 

Systemy operacyjne

 

System operacyjny - jest to zbiór nadrzędnych i niezbędnych programów umożliwiających pracę na komputerze. Jest on pośrednikiem pomiędzy sprzętem a użytkownikiem i jego programami.

Podstawowe elementy systemu operacyjnego:

Interfejs użytkownika - sposób, w jaki użytkownik komunikuje się z systemem operacyjnym (tryb tekstowy lub graficzny).

Jądro systemu - podstawowa część systemu operacyjnego, która jest odpowiedzialna za jego wszystkie zadania.

System zarządzania plikami - organizuje i zarządza plikami. Wszystkie informacje przechowywane na komputerze mają postać plików.

 

Funkcje systemu operacyjnego:

Zarządzanie plikami i folderami - tworzenie struktury plików na dysku twardym. System operacyjny zachowuje nowe pliki, dołącza do niego nazwę i zapamiętuje jego lokalizację.

Zarządzanie aplikacjami - odszukiwanie przez system operacyjny aplikacji uruchomionych przez użytkownika i wczytywanie jej do pamięci RAM.

Obsługa wbudowanych programów narzędziowych - korzystanie przez system operacyjny z programów narzędziowych służących do napraw i konserwacji. Programy te pozwalają zidentyfikować problem, zlokalizować zagubione pliki, naprawiać uszkodzone oraz zarchiwizować dane.

Kontrola wyposażenia komputera - wszystkie programy potrzebujące zasobów sprzętowych, muszą zostać zaakceptowane przez system operacyjny. System może uzyskać dostęp do sprzętu poprzez BIOS lub przez sterowniki urządzeń. Może także kontrolować sprzęt bezpośrednio.

 

Cechy charakterystyczne systemu operacyjnego:

Wielodostępność - dwóch lub więcej użytkowników może jednocześnie pracować i współdzielić zasoby.

Wielozadaniowość - komputer może uruchomić kilka aplikacji w tym samym czasie.

Wieloprocesowość - komputer może mieć dwa lub więcej procesorów CPU współdzielonych przez programy.

Wielowątkowość - program może zostać podzielony na części, które mogą być uruchamiane przez system operacyjny w miarę potrzeb.

Wywłaszczalność - komputer może wstrzymać aktualnie wykonywane zadanie, aby umożliwić działanie innemu.

 

Podstawowe usługi systemu operacyjnego:

Wykonywanie programów - zdolność systemu operacyjnego do ładowania programów do pamięci i ich wykonywania.

Operacje WE/WY - ponieważ program użytkownika nie może bezpośrednio wykonywać operacji WE/WY, systemu operacyjny musi dostarczać środki do ich wykonywania.

Manipulowanie systemem plików - programy muszą mieć możliwość czytania i pisania w plikach, a także tworzenia i usuwania plików przy użyciu ich nazw.

Komunikacja - wymiana informacji między procesami wykonywanymi albo w tym samym komputerze albo w różnych systemach komputerowych.

Wykrywanie błędów - zapewnienie poprawnego przebiegu obliczeń poprzez wykrywanie i obsługę błędów w działaniu procesora i pamięci, urządzeniach WE/WY lub programach użytkownika.

 

Dysk twardy

 

Dysk twardy - to hermetycznie zamknięty, składający się z 2 do 8 wirujących talerzy pokrytych bardzo cienką warstwą magnetyczną, każdy posiada osobną głowicę odczytująco-zapisującą, która unosi się nad nim na cienkiej poduszce powietrznej. Dysk twardy jest zwykle na stale włączony do komputera i przechowuje dane, które powinny być zawsze dostępne, takie jak system operacyjny.

 

Budowa dysku twardego:

•obudowa

•pozycjoner głowicy

•ramy głowicy

•głowice zapisu i odczytu

•wirujące talerzy

•układy sterowania

 

•pojemność (do kilkuset GB)

•liczba głowic zapisu i odczytu (od 2 do kilkunastu)

•liczba cylindrów

•prędkość obrotowa dysku (kilka tysięcy obrotów na minutę)

•prędkość transmisji danych

•zasilanie

 

Sektor - najmniejsza indywidualnie adresowana jednostka

Klaster - jeden lub więcej sektorów zarezerwowanych dla danego systemu operacyjnego jako podstawowa jednostka przechowywania plików.

Ścieżka - cylindryczny układ będący zbiorem sektorów

Cylinder - zestaw odpowiadających sobie ścieżek na poszczególnych talerzach

 

 

 

System plików

System plików - metoda przechowywania i zarządzania plikami. Dzięki temu użytkownik systemu ma do nich łatwy i swobodny dostęp.

Podstawowe funkcje systemu plików:

•otwieranie i zamykanie pliku

•tworzenie i usuwanie pliku

•tworzenie i usuwanie folderu

•odczyt i zapis do pliku

 

Dyskowy system plików - system plików pozwalający na zarządzanie danymi na stacjonarnych nośnikach danych, takich jak np. twarde dyski.

Sieciowy system plików - protokół umożliwiający przesyłanie poleceń do serwera przez sieć oraz wykonywanie operacji na odległość.

Specjalny system plików - system plików, który nie umożliwia zarządzania danymi. Może dostarczać interfejs, dzięki któremu możliwy jest dostęp do niektórych struktur jądra.

System oparty na bazie danych - system plików, w których pliki są identyfikowane na podstawie swojej charakterystyki, podobnie jak w bazach danych.

FAT 16 (DOS, Windows 98 OSR2): wykorzystuje adresowanie 16-bitowe daje możliwość zaadresowania 2 do potęgi 16 czyli 65 535 jednostek alokacji maksymalny rozmiar partycji to 2 GB kompatybilność ze starszymi systemami Windows rozmiar jednostki alokacji mniejszy niż 64 KB silna fragmentacja plików pozostawienie zgubionych klastrów.

FAT 32 (Windows 95 OSR2, Windows 98, Windows ME): wykorzystuje adresowanie 32-bitowe daje możliwość zaadresowania 2 do potęgi 32 czyli 4 294 967 296 jednostek alokacji maksymalna pojemność dysku to 2 TB (w praktyce 127 GB) maksymalny rozmiar partycji to 32 GB rozmiar jednostek alokacji większy niż 4 KB a mniejszy niż 32 KB kompatybilność tylko z nowszymi systemami Windows rozrastanie tablicy alokacji fragmentacja w trakcie modyfikowania i kasowania plików trwa dłużej niż w systemie FAT 16 tworzenie, kasowanie i modyfikacja plików pociąga za sobą zmiany w tablicy FAT

NTFS (Windows NT, Windows 2000, Windows XP, Windows Vista): system plików nowej generacji standardowo używany w systemach Windows NT i jego następcach zaprojektowany pod kątem pracy z wieloma użytkownikami daje możliwość zaadresowania 2 do potęgi 64 jednostek alokacji maksymalna pojemność dysku to 16 EB (w praktyce 2 TB) prawa dostępu do plików i katalogów system zarządzania zapisem i odczytem danych księgowanie czyli mechanizm, który zwiększa bezpieczeństwo systemu oraz skraca do minimum czas sprawdzania systemu plików po awarii możliwość szyfrowania danych możliwość kompresji danych "w locie" możliwość przydzielania przestrzeni każdemu użytkownikowi osobno

Ext3 (dystrybucje Linuksa): nowoczesny, stabilny oraz dobrze przetestowany system plików oparty na systemie ext2 wysoka wydajność dzięki przeciwdziałaniu fragmentacji maksymalny rozmiar partycji to 32TB maksymalny rozmiar pliki to 2TB dobrze zdefiniowany sposób dodawania rozszerzeń niezależny od tworzącego systemu operacyjnego obsługa dziurawych plików automatyczne sprawdzanie systemu po awarii oraz co określony czas niska wydajność dla bardzo małych plików journaling, czyli mechanizm księgowania, który zwiększa bezpieczeństwo systemu oraz skraca do minimum czas sprawdzania systemu plików po awarii indeksowane katalogi zapis synchroniczny

HFS+ (Macintosh OS): stworzony przez firmę Apple Computer maksymalny rozmiar partycji to 16EB

ISO 9660 (płyty CD, DVD): standardowy system plików płyt CD-ROM przeznaczony tylko do odczytu stworzony w celu współpracy z różnymi systemami operacyjnymi dostęp do pliku wymaga niewielkiej liczby przesunięć głowicy duża swoboda we wzajemnym ułożeniu plików i katalogów na dysku wszystkie dane zapisane są w spójnych obszarach (alokacja ciągła)

 

Partycje

Partycja - część dysku, którą system operacyjny traktuje jak oddzielny dysk.

Partycja podstawowa - partycja, na której zapisane są dane konieczne do uruchomienia systemu Windows, a także innych systemów, o ile zostały zainstalowane na komputerze. Partycji tej nie można dzielić. [i]Partycja rozszerzona[/i] - partycja, która może być dzielona na mniejsze dyski logiczne, które są strukturami widocznymi w oknie Explorera jako dyski D, E, F, itd.

Partycja aktywna - partycja, na której zostały zapisane pliki konieczne do uruchomienia systemu. Partycja ta znajduje się na pierwszym dysku komputera, oznaczonego jako dysk 0. Nie można jej przenieść gdzieś indziej. Jeżeli na komputerze zainstalowany jest 1 system operacyjny, to partycja aktywna jest wyznaczana samoczynnie. W przypadku dwóch systemów konieczne jest po uruchomieniu komputera wyznaczenie partycji aktywnej, gdyż od tego zależy, który system zostanie uruchomiony. Zadanie to spełniają dodatkowe, niewielki programy, tzw. menadżery rozruchu.

Partycja systemowa - partycja, która zawiera pliki używane podczas startu systemu. Zazwyczaj jest to pierwsza partycja podstawowa na dysku 0 oznaczona jako partycja C.

Partycja rozruchowa - partycja, na której zapisane są pliki systemu operacyjnego. Zazwyczaj jest to także partycja systemowa.

Dysk logiczny - partycja lub jej część widziana przez system operacyjny w operacjach plikowych jako dysk oznaczony literą oraz podlegający formatowaniu jako odrębne urządzenie dyskowe.

Dysk podstawowy - dysk, na którym została stworzona partycja podstawowa oraz partycja rozszerzona. Na dysku podstawowym można utworzyć 3 partycje podstawowe i 1 rozszerzoną lub 4 partycje podstawowe.

Dysk dynamiczny - dysk, który umożliwia obsługę woluminów obejmujących wiele dysków. Jest on pewną strukturą przeznaczoną do magazynowania danych. Różni się od dysku podstawowego tym, że nie ma na nim sektora rozruchowego (MBR).

Cechy dysku dynamicznego:

•nie ma ograniczeń co do ilości dysków logicznych

•dysk logiczny utworzony na dysku dynamicznym może być wykorzystywany w charakterze partycji systemowej

•na dysku dynamicznym można tworzyć woluminy łączne, które mogą obejmować części różnych dysków fizycznych. Wolumin tego typu widziany jest przez system operacyjny jak pojedynczy dysk logiczny, co w wielu przypadkach zwiększa efektywność wykorzystania dysku

•na dysku dynamicznym można tworzyć woluminy rozłożone, składające się z bloków o jednakowej wielkości. Dyski tego rodzaju charakteryzują się największą wydajnością, lecz gdy 1 dysk zostanie uszkodzony, całość z woluminu złożonego jest utracona.

Bajt - jednostka informacji złożona z 8 bitów. Bajt może być samodzielnie adresowanym elementem pamięci komputera.

Kod binarny - sposób zapisu informacji za pomocą dwóch symboli: 0 i 1, oparty na dwójkowym systemie liczbowym.

 

Defragmentacja

Defragmentacja - operacja układająca pliki na komputerze jeden po drugim tak, aby system miał do nich szybszy dostęp. Dzięki defragmentacji zwiększa się wydajność dysku. Aby defragmentacja była skuteczna, na woluminie musi być przynajmniej 15% wolnego miejsca. W wierszu poleceń systemu Windows funkcję defragmentatora spełnia polecenie defrag.

Dostępne są także przełączniki:

•/a - analizuje wolumin, wyświetla podsumowanie raportu z analizy i wskazuje, czy należy defragmentować ten wolumin

•/v - wyświetla pełny raport z analizy i defragmentacji

•/f - wymusza defragmentację woluminu nawet, gdy jest ona niepotrzebna

•/? - wyświetla pomoc w wierszu polecenia[/li] przykład zastosowania: defrag c: /a

 

Skanowanie

Skanowanie - operacja sprawdzająca poprawność znajdujących się klastrów na dysku. W wierszu poleceń systemu Windows funkcję defragmentatora spełnia polecenie chkdsk.

Dostępne są także przełączniki:

•/f - automatycznie zostają naprawione napotkane błędy. Jeżeli na dysku znajdują się otwarte pliki lub uruchomione programy, to mamy możliwość skanowania przy następnym uruchomieniu systemu

•/v - podczas sprawdzania dysku program wyświetla nazwę każdego sprawdzanego pliku

•/r - program odzyskuje dane w uszkodzonych sektorach

•/x - powoduje odinstalowanie dysku. Niewłaściwe użycie może spowodować utratę danych

•/i - zastosowanie uproszczonej procedury sprawdzania dysku. Dostępny tylko w systemie plików NTFS

•/c - program pomija sprawdzanie zapętleń w strukturze katalogów. Dostępny tylko w systemie plików NTFS

•/l [:rozmiar] - zmiana rozmiaru pliku zapisującego transakcje NTFS. Dostępny tylko w systemie plików NTFS

 przykład zastosowania: chkdsk c: /f

 

Program antywirusowy

Program antywirusowy - jest to program, a najczęściej pakiet programów chroniących komputer przed różnego typu zagrożeniami. Jego zadaniem jest wykrywanie, zwalczanie, usuwanie i zabezpieczanie systemu przed wirusami komputerowymi.

Praca programu antywirusowego - działanie programu antywirusowego polega na sprawdzaniu kodu wchodzącego do komputera lub takiego który ma być za chwilę wprowadzony. Obserwuje również pracę działających programów i w chwili zauważenia ich niepoprawnego działania podejmuje działania obronne. Programy antywirusowe składają się z wyspecjalizowanych bloków funkcjonalnych, które współpracują ze sobą zarządzane przez system administracyjny.

 

Funkcje systemu administracyjnego:

•automatyczna i ręczna aktualizacja baz sygnatur wirusów i oprogramowania

•harmonogram zadań

•skanowanie na żądanie wybranych napędów, katalogów i plików

•raporty i statystyki z działania programu

•włączanie i wyłączanie oraz konfiguracja monitora antywirusowego

•włączanie i wyłączanie oraz konfiguracja poczty elektronicznej i zawartości stron internetowych

•pomoc do programu off-line lub on-line

 

Skaner antywirusowy - sprawdza na żądanie wskazane pliki, foldery, lub dyski. Skanery antywirusowe przyglądają się plikom zapisanym w systemie i szukają "podpisów" znanych wirusów, które są charakterystycznym ciągiem bitów dla danego programu złośliwego, tak zwaną sygnaturą.

Monitor antywirusowy - praca monitora antywirusowego polega na skanowaniu obiektów podczas każdego dostępu i monitorowaniu działania systemu. W przypadku wykrycia infekcji lub niepożądanych działań monitor blokuje dostęp do podejrzanego obiektu i jego działanie, informując o tym użytkownika. Podejmowana jest decyzja o leczeniu pliku, jego usunięciu lub przeniesieniu do kwarantanny.

Skaner av poczty elektronicznej - moduł ten instalowany jest pomiędzy serwerem, a klientem pocztowym, co umożliwia skanowanie w poszukiwaniu wirusów poczty przychodzącej i wychodzącej. Zadaniem skanera poczty jest odebranie wiadomości od serwera pocztowego lub klienta poczty, przetestowanie jej i zdecydowanie o jej dalszym losie.

Moduł naprawczy - moduł ten jest on odpowiedzialny za usunięcie złośliwego programu z pliku oraz przywrócenie go do stanu sprzed infekcji. Niestety niektóre skutki infekcji lub działania wirusa mogą być nieodwracalne, a inne, takie jak zmiany w rejestrze, chociaż są odwracalne - to zwykle nie są poprawiane.

Moduł kwarantanny - moduł ten jest odpowiedzialny za przechowywanie obiektów zainfekowanych lub podejrzanych o infekcję. Mechanizmy zaimplementowane w module kwarantanny uniemożliwiają uruchomienie takiego pliku oraz blokują dostęp do niego wszystkim użytkownikom i programom poza programem antywirusowym.

Moduł aktualizacji - moduł ten pozwala na pobieranie uaktualnień baz sygnatur wirusów. Pobieranie najczęściej odbywa się metodą przyrostową, co oznacza, że bazy sygnatur wirusów na serwerze producenta porównywana jest z bazą na komputerze klienta i ściągane są tylko brakujące definicje wirusów.

Moduł raportów i statystyk - moduł ten podaje raporty o incydentach, skanowaniu, wykrytych wirusach oraz działaniu automatycznej ochrony.

Firewall - zapora sieciowa, której zadaniem jest filtrowanie połączeń wchodzących i wychodzących oraz tym samym odmawianie żądań dostępu uznanych za niebezpieczne.

Moduł filtrowania poczty elektronicznej - moduł ten ma za zadanie wyeliminować niechciane wiadomości, określane jako spam, czyli niechcianą wiadomość.

Moduł filtrowania zawartości stron WWW - moduł ten pozwala na sprawdzanie zawartości strony www pod kątem występowania na niej słów uznanych za niepożądane przez nas i w przypadku ich wystąpienia blokuje do niej dostęp.

Moduł auto diagnostyki - moduł ten diagnozuje pracę programu antywirusowego. W przypadku wykrycia nieprawidłowości może poinformować o tym użytkownika, zakończyć swoje działanie, lub zastąpić uszkodzone pliki dobrymi z wykonanej wcześniej kopii.

 

Urządzenia wejścia

 

Mysz - to urządzenie wskazujące używane podczas pracy z interfejsem graficznym systemu komputerowego. Mysz umożliwia poruszanie kursorem po ekranie komputera poprzez przesuwanie jej po powierzchni płaskiej. Mysz odczytuje zmianę swojego położenia względem podłoża, a po jego zamianie na postać cyfrową komputer dokonuje zmiany położenia kursora myszy na ekranie. Najczęściej wyposażona jest w kółko do przewijania ekranu. Sposoby podłączania: PS/2, USB, Port szeregowy (RS-232) Rodzaje myszy: mechaniczna, optyczna, laserowa, powietrzna. Zakup - przy zakupie myszki należy zwrócić uwagę na: jej typ, przewodowość lub bezprzewodowość, rolkę do przewijania, interfejs.

 

Klawiatura - to uporządkowany zestaw klawiszy służący do ręcznego sterowania urządzeniem lub ręcznego wprowadzania danych. W zależności od spełnianej funkcji klawiatura zawiera różnego rodzaju klawisze – alfabetyczne, cyfrowe, znaków specjalnych, funkcji specjalnych, o znaczeniu definiowanym przez użytkownika. Aktualnie używane modele klawiatur komputerowych mają około 100 klawiszy.

Mikrofon - to urządzenie służące do przetwarzania fal dźwiękowych na impulsy elektryczne. Zakup - przy zakupie mikrofonu trzeba zwrócić uwagę na: połączenie ze słuchawkami.

Skaner - to czytnik, urządzenie służące do odczytywania obrazu, fal magnetycznych lub fal radiowych na dane w formie cyfrowej. Skaner optyczny w komputerach - to peryferyjne urządzenie wejściowe umożliwiające przetworzenie statycznego obrazu rzeczywistego obiektu (np. kartka papieru, powierzchnia ziemi, siatkówka ludzkiego oka) do postaci cyfrowej, w celu dalszej obróbki komputerowej. Skanery optyczne stosuje się w celu przygotowania do obróbki graficznej obrazu, rozpoznawania pisma, w systemach zabezpieczeń i kontroli dostępu, badaniach naukowych, medycznych. Zakup - przy zakupie skanera należy zwrócić uwagę na: rozdzielczość, szybkość skanowania, głębię skanowania.

Dyktafon - to przenośny magnetofon lub urządzenie cyfrowe z wbudowanym mikrofonem, umożliwiające nagrywanie dźwięku. Nośnikiem dźwięku może być kaseta magnetofonowa o różnym czasie nagrania i wielkości lub układ elektroniczny zapisujący w formie cyfrowej skompresowany dźwięk. Dyktafon może być wykorzystywany do: przeprowadzania wywiadów, dyktowania zadań do wykonania współpracownikom, dyktowania tekstów do przepisania, nagrywania własnych przemyśleń, nagrywania muzyki. Zakup - przy zakupie dyktafonu trzeba zwrócić uwagę na: pojemność pamięci, częstotliwość próbkowania, format zapisu danych, czas pracy, posiadanie wbudowanego głośnika. Odtwarzacz MP3 - to przenośne urządzenie służące do katalogowania i odsłuchiwania plików dźwiękowych. Część odtwarzaczy MP3 zaopatrzonych jest dodatkowo w radio lub możliwość zapisu dźwięku (dyktafon) z możliwością kodowania zapisywanego dźwięku do formatu MP3 czy ADPCM WAV. Rzadziej – w możliwość odczytu kart pamięci. Zakup - przy zakupie odtwarzacza mp3 trzeba zwrócić uwagę na: typ obsługiwanych plików, pojemności wbudowanej pamięci.

 

Urządzenia wyjścia

 

Monitor - to urządzenie do bezpośredniej komunikacji operatora z komputerem. Jego zadaniem jest natychmiastowa wizualizacja wyników pracy komputera. Obecnie używany jest monitor - ekran komputerowy, obsługiwany przez komputer zwykle za pośrednictwem karty graficznej. Podłączany jest najczęściej do gniazda 15-pinowego D-Sub. Zakup - przy zakupie monitora trzeba zwrócić uwagę na: rozmiar, rozdzielczość ekranu, czas reakcji odświeżania, jasność i kontrast obrazu.

Głośniki - to przetworniki elektroakustyczne przekształcające sygnał elektryczny w falę akustyczną. Głośnik składa się z membrany i wprawiającego ją w drgania urządzenia zasilanego napięciem elektrycznym. Najważniejszymi cechami charakteryzującymi głośnik są: pasmo przenoszenia, poziom ciśnienia akustycznego, zniekształcenia nieliniowe, skuteczność, moc znamionowa, impedancja znamionowa. W zależności od sposobu wywoływania drgań membrany rozróżnia się głośniki: magnetoelektryczne, elektromagnetyczne, elektrostatyczne, magnetostrykcyjne oraz piezoelektryczne. Zakup - przy zakupie głośników trzeba zwrócić uwagę na: moc muzyczną, pasmo przenoszenia, system dźwięku.

Słuchawki - to przetworniki elektroakustyczne, mające za zadanie przekształcenie sygnału elektrycznego w słyszalną falę dźwiękową podobnie, jak czyni to głośnik; od głośnika jednak odróżnia słuchawkę sposób, w jaki jest wykorzystywana: słuchawka służy do indywidualnego odbioru dźwięku, najczęściej umieszcza się ją w bezpośredniej bliskości ludzkiego ucha, a nawet wewnątrz ucha. Zakup - przy zakupie słuchawek należy zwrócić uwagę na połączenie z mikrofonem.

Nagrywarka - to urządzenie służące do zapisywania informacji na przeznaczonych do tego celu dyskach optycznych. Można spotkać nagrywarki CD, nagrywarki DVD, nagrywarki BD oraz stacjonarne nagrywarki DVD. Obecnie nagrywarki "wypalają" płyty zmieniając nośnik pod wpływem promieniowania światła. Zakup - przy zakupie nagrywarki trzeba zwrócić uwagę na: prędkość zapisu, interfejs, czas dostępu.

 

Urządzenia wejścia-wyjścia

 

Dysk twardy - to hermetycznie zamknięty, składający się z 2 do 8 wirujących talerzy pokrytych bardzo cienką warstwą magnetyczną, każdy posiada osobną głowicę odczytująco-zapisującą, która unosi się nad nim na cienkiej poduszce powietrznej. Dysk twardy jest zwykle na stale włączony do komputera i przechowuje dane, które powinny być zawsze dostępne, takie jak system operacyjny.

Modem - to urządzenie elektroniczne, którego zadaniem jest zamiana danych cyfrowych na analogowe sygnały elektryczne i na odwrót tak, aby mogły być przesyłane i odbierane poprzez linię telefoniczną, łącze telewizji kablowej lub fale radiowe. Dzięki modemowi można łączyć ze sobą komputery i urządzenia, które dzieli znaczna odległość. Podział: modemy telefoniczne, modemy kablowe, modemy radiowe

 

Nośniki pamięci

Płyta CD - to poliwęglanowy krążek z zakodowaną cyfrowo informacją do bezkontaktowego odczytu światłem lasera optycznego. Dzięki dużej pojemności, niezawodności i niskiej cenie, płyta ta stała się najbardziej popularnym środkiem do zapisywania danych. Aby zapisać coś na płycie należy posiadać nagrywarkę. Najpopularniejsze płyty CD-ROM mają pojemność 700 MB (mieszczą 80 minut muzyki) o średnicy 12 cm. Płyty te służą jednokrotnemu zapisu. Istnieją także płyty CD-RW - wielokrotnego zapisu.

Płyta DVD - to nośnik optyczny o kształcie podobnym do CD-ROM (te same wymiary: 12 lub 8 cm) lecz o większej pojemności uzyskanej dzięki zwiększeniu gęstości zapisu. Na płytach DVD zastosowano dwie warstwy nałożone jedna na drugą, w których można dokonywać zapisu. Warstwa dolna jest warstwą półprzezroczystą.

Dyskietka - to przenośny nośnik magnetyczny o niewielkiej pojemności, umożliwiający zarówno odczyt jak i zapis danych. Rodzaje dyskietek: 3,5 calowe, 3 calowe, 5,25 calowe, 8 calowe

Pendrive (pamięć USB) - to urządzenie przenośne zawierające pamięć nieulotną typu Flash EEPROM, zaprojektowane do współpracy z każdym komputerem poprzez port USB i używane do przenoszenia danych (zapisywanych w plikach) między komputerami. Zakup - przy zakupie pamięci USB warto zwrócić uwagę na jej prędkość zapisu i odczytu oraz na pojemność. Specyfikacje: USB 1.0 Urządzenia spełniające warunki tej specyfikacji mogą pracować z prędkościami 1.5 Mb/s. USB 2.0 Urządzenia zgodne z warunkami nowej specyfikacji mogą pracować z prędkością 60 MB/s. Ale w praktyce uzyskują jedynie prędkość 40MB/s.

Karta pamięci - to półprzewodnikowy nośnik danych. Stosuje się je w urządzeniach takich jak: aparaty cyfrowe, palmtopy, telefony, komórkowe, odtwarzacze MP3, odtwarzacze mp4, kamery cyfrowe, odtwarzacze multimedialne, komputery. Służą one do zapisywania i przenoszenia danych. Zakup - przy zakupie karty pamięci warto zwrócić uwagę na jej pojemność oraz prędkość zapisu i odczytu danych.

Ekran dotykowy - to ekran, który reaguje na dotyk. Jego rozmiary sięgają rozmiarów zwykłych wyświetlaczy. Zazwyczaj obsługiwany jest rysikiem. Stosowany jest w PDA, palmofonach rzadziej w telefonach komórkowych i smartphonach. Ekrany dotykowe stosuje się też w komputerach przenośnych.

 

Drukarki

 

Drukarka - to podstawowe urządzenie peryferyjne komputera służące do drukowania na papierze lub innym materiale poligraficznym "twardych kopii" danych, takich jak tekst, rysunki, wykonanych wcześniej za pomocą komputera. Ogólnie drukarki można podzielić na dwa rodzaje: uderzeniowe i bez uderzeniowe. Każda z nich posiada zwykle własne zasilanie, podajnik papieru i zazwyczaj jakąś tackę na odbiór gotowych wydruków. Zależnie od rodzaju, drukarki mogą mieć również różne wielkości - od formatu grubej książki do sporego kserografu. Parametry:

•rozdzielczość mierzona w liczbie na cal (DPI)

•prędkość mierzona w liczbie znaków na sekundę w trybie tekstowym lub czasem wydruku strony w trybie graficznym

•trwałość mierzona czasem bezawaryjnej pracy

•hałaśliwość, szczególnie istotna przy częstym wykorzystywaniu

•koszty eksploatacyjne, stanowiące często niebagatelną kwotę.

 

 

 

Kolejny krok to drukarki 24-igłowe o lepszej jakości i szybkości druku. Wraz z powstaniem szybszych procesorów i projektowaniem systemów operacyjnych zorientowanych graficznie powstała koncepcja WYSIWYG czyli "co widzisz (na ekranie) to dostaniesz (na papierze), a za tym stworzono drukarki laserowe. Jednak drukarki laserowe były za drogie dla wielu użytkowników, a drukarki igłowe za wolne i za głośne. Rozwiązaniem na tych problemów było wprowadzenie na rynek drukarek atramentowych. Były szybkie, ciche, oferowały niezłą jakość wydruku i przede wszystkim były niedrogie. W celu polepszenia jakości szczególnie druku kolorowego, grafiki zrodziła się koncepcja drukarek termo transferowych i sublimacyjnych . Jednak były to urządzenia drogie i kosztowne w eksploatacji. Są wykorzystywane do zastosowań profesjonalnych.Drukowanie w kolorze - zagadnienie drukowania w kolorze i wiernego przedstawiania kolorów wiąże się ze sposobem postrzegania kolorów przez oko ludzkie. Nie będziemy tu wnikać w mechanizmy widzenia barwnego ani omawiać spraw, które interesują profesjonalistów. Ograniczymy się jedynie do krótkiego opisu najważniejszych elementów związanych z barwnym drukiem. W kolorowych drukarkach nie używa się mieszania RGB, czyli kolorów czerwonego, zielonego i niebieskiego, tak jak w monitorach. Drukowany obraz nie świeci własnym światłem lecz tylko światłem odbitym. Jako kolorów bazowych używa się do drukowania cyjanu (seledynowy), magenty (purpura), żółtego i czarnego (określane to jest jako system CMYK). Kolory te powstają przez odjęcie od światła białego któregoś z kolorów podstawowych (czerń przez odjecie wszystkich, czyli brak światła). Magenta to dopełnienie koloru zielonego, cyjan czerwonego a kolor żółty niebieskiego. W przemyśle drukarskim standardem stał się system firmy Pantone, znany pod skrótem PMS (Pantone Matching System, czyli system dopasowywania (odwzorowania) kolorów firmy Pantone. System ten, stosowany w poligrafii od 1963 roku, definiuje 747 standardowych kolorów i określa proporcje mieszania barw podstawowych oraz rodzaj barwników potrzebnych do odtworzenia tych kolorów. Firma Pantone udziela licencji na symulacją swoich kolorów. Na razie bardzo niewiele monitorów i drukarek jest w stanie wiernie odtworzył te kolory. Kolorowe naświetlarki posługuję się najczęściej specjalnymi emulsjami fotograficznymi. Są to urządzenia profesjonalne, bardzo drogie. Specjalny rodzaj naświetlarek pozwala otrzymywać przeźrocza - jest to znacznie prostsze niż przeniesienie kolorowego obrazu na papier. Drukarki strumieniowe, termiczne lub piezoelektryczne typu „color wax” lub „thermal sublimation” (dye difussion) pozwalają na osiągnięcie 16.7 mln barw z rozdzielczością 300 dpi, osiągając jakość bliską fotografii. Materiały eksploatacyjne do takich drukarek są jednak znacznie droższe niż materiały fotograficzne. Szybkość druku wynosi 0.5-2 stron formatu A4 na minutę. Spotyka się też kolorowe drukarki tego rodzaju formatu A3. Atrament w kolorach CMYK jest w nich w postaci stałej. Bardzo długo, bo do dwóch godzin, trwa proces uruchamiania takiej drukarki: wymagane jest trzykrotne czyszczenie głowic przy pomocy specjalnego papieru. Z tego powodu producenci nie zalecają wyłączania tych drukarek z sieci i nie wyposażają ich w wyłączniki sieciowe. W stanie „oczekiwania” pobierana moc spada do około 100 W a czas potrzebny do wydrukowania pierwszej strony wynosi około 3 minut. Drukowanie na folii wymaga „utrwalenia” obrazu w dodatkowym urządzeniu poddającym ją termiczno-ciśnieniowej obróbce (nazywa się ono „enhancer”). Produkuje się kolorowe drukarki strumieniowe przeznaczone do pracy ciągłej (tj. drukowania wielu tysięcy stron na miesiąc). Drukarki laserowe drukujące w kolorze są na razie rzadkie i drogie. Oferuja one typowe dla drukarek laserowych parametry wymagając jednakże kilkukrotnie większych pamięci RAM. Polskie znaki - drukowanie polskich znaków możliwe jest w trybie graficznym na wszystkich drukarkach. Coraz więcej producentów drukarek wyposaża je w czcionki zawierające znaki polskie w jednym z kilku standardów, najczęściej w standardzie Mazovia lub Latin 2. Ponieważ Latin 2 zastosowany został w wersji środkowo i wschodnioeuropejskiej MS-Windows a jest to standard wprowadzony przez IBM i MicroSoft, firmy o największym wpływie na rynek komputerów, niezależnie od pewnych wad standard ten został przyjęty przez pozostałe firmy zagraniczne produkujące sprzęt i oprogramowanie. Fascynujący świat komputerów na drukarkach laserowych i strumieniowych szybkość druku w trybie graficznym i tekstowym jest podobna, ale na drukarkach termicznych czy mozaikowych warto się postarał o polskie znaki w trybie tekstowym, zawarte w stałej pamięci ROM drukarki. Jest to również konieczne jeśli chcemy drukował teksty napisane nie przy pomocy jakiegoś edytora tekstu, lecz drukujemy bezpośrednio spod systemu operacyjnego, teksty napisane przy pomocy edytora narzędziowego.

 

Czcionki - w stałej pamięci (ROM-ie) drukarki zwykle jest kilka, czasem do kilkunastu krojów pisma (w drukarkach laserowych), można dokupić często kości pamięci ROM z fontami, albo kupić czcionki na dyskietce (soft fonts), drukowane w trybie graficznym. Tworzenie nowych krojów pisma jest obecnie bardzo modne. Upowszechniło się kilka formatów, wśród których 2 najważniejsze to czcionki postscriptowe firmy Adobe oraz reklamowane przez Microsoft czcionki typu TrueType, które wyglądają na ekranie tak jak w druku. Istnieją programy umożliwiające zamianę jednego formatu czcionek na drugi (np. konwerter czcionek AllType firmy Atech) i dokonywania zmian kroju czcionek. Firma Photo Lettering Inc. jest właścicielem ponad 10 tysięcy różnych czcionek, w tym dobrze znanych czcionek akcydensowych, czyli takich, które wykorzystuje się do drukowania ogłoszeń, plakatów czy napisów filmowych. Również biblioteki czcionek postscriptowych firmy Adobe liczą kilkanaście tysięcy czcionek. Program o nazwie Adobe Type Manager umożliwia używanie tych czcionek w środowisku Windows 3.1 na komputerach osobistych IBM jak i na komputerach MacIntosh firmy Apple.

Grafika w drukarkach - większość drukarek ma możliwości graficzne. Starsze drukarki bywają semigraficzne, czyli mogą kreślić ramki i znaki specjalne w oparciu o kody ASCII zajmujące adresy powyżej 127. Rozdzielczości drukarek mozaikowych zaczynają się od 120 dpi, dochodząc do 360 dpi, ale igły tworzące obraz są dość grube więc nie jest to całkiem taka jakość jak z laserowych. Liczba punktów na cal nie jest doskonałym kryterium jakości gdyż stosowane są różne metody polepszenia jakości druku liter. Drukarka mozaikowa, podobnie jak monitor, może pracować w trybie graficznym. Możliwość zaadresowania np. 120 punktów na cal oznacza, że możemy wydrukować punkt w dowolnym miejscu kartki papieru z dokładnością około 0,21 mm. Rozmiar pojedynczego punktu może być nieco większy, punkty będą wtedy zachodzić na siebie, ale nie zmienia to ich adresowania.

Pamięć drukarek - im większy bufor pamięci drukarki tym szybciej zwalnia ona komputer od przesyłania danych do drukowania, pozwalając mu wykonać inną użyteczną pracę. Efektem ubocznym pamięci drukarki jest jej działanie nawet po wyłączeniu komputera, dopóki nie zostaną wydrukowane wszystkie dane z jej bufora. Typowe drukarki mozaikowe mają od 4KB do 64KB pamięci RAM. Drukarki strumieniowe mają zwykle miejsce na rozszerzenie pamięci do 256 lub 512 KB. Pamięć ta wykorzystywana jest do załadowania wzorców czcionek o dużej rozdzielczości. Najwięcej pamięci potrzebują drukarki laserowe, gdyż muszą stworzyć przed drukowaniem binarny opis całej strony. Przy drukowaniu skomplikowanej grafiki 1 MB pamięci w drukarce laserowej może nie wystarczyć. Jeszcze więcej pamięci wymaga interpreter postscriptu w drukarkach laserowych i strumieniowych. Wielkość bufora drukarki (poza drukarkami laserowymi) można zwiększyć zamieniając część pamięci komputera na bufor. Programy tego typu nazywają się „spooler”. Chociaż uwalniają komputer pracujący pod kontrolą systemu jednozadaniowego od konieczności czekania na zakończenie drukowania to moga znacznie zwolnić szybkość druku.

Postscript - jest uniwersalnym językiem do programowania drukarek i monitorów. Stworzyła go firma Adobe Systems a rozpowszechniła Apple Computers w komputerach serii MacIntosh. Programy w postscripcie składają się z poleceń podobnych do poleceń programów pisanych w innych językach. Pliki postscriptu można oglądać tak jak normalne pliki ASCII. Interpreter Postscriptu korzystając z poleceń w tym języku opisujących grafikę i czcionki w sposób wektorowy (a więc opisujący kształt linii a nie punkty) tworzy obraz graficzny strony, którą ma wydrukować lub wyświetlić na ekranie, w postaci rastrowej (czyli jasnych i ciemnych kropek). Taka interpretacja wymaga znacznych obliczeń stąd Postscript realizowany jest najczęściej sprzętowo przez specjalne karty zbudowane na szybkich mikroprocesorach numerycznych, jak ma to miejsce w drukarkach laserowych wyposażonych w taki interpreter. Możliwa jest również interpretacja poleceń postscriptu przez program działający na danym komputerze i kopiowanie utworzonego w ten sposób binarnego obrazu strony na drukarkę. Najlepszym programem pozwalającym to zrobić jest rozprowadzany nieodpłatnie program o nazwie ghostscript, umożliwiający również oglądanie zbiorów postscriptowych na ekranie. Ghostscript jest próbą uniknięcia wysokich opłat.

 

Drukarki rozetkowe - są to urządzenia z wirującą głowicą. Podstawowym elementem tej drukarki jest głowica pisząca wykonująca ruch obrotowy przy wybieraniu dowolnej czcionki. Głowica jest wykonana w postaci tarczy z prawidłowo usytuowanymi ramionami, na których umieszczone są czcionki znaków piszących. Zasada działania polega na dynamicznym dociśnięciu (uderzaniu) przez młotek drukujący ramiono głowicy z czcionką, taśmy barwiącej do elementu oporowego. Wybieranie z czcionek odpowiedniego znaku może odbywać się przy obrocie startstopowy głowicy lub przy ciągłym jednokierunkowym obrocie głowicy piszącej.

Drukarki wierszowe - należą do drukarek o zapisie uderzeniowym. Znaki zapisywane są na całej długości wiersza. Najbardziej popularnym mechanizmem wierszowym jest mechanizm w którym znaki umieszczone są wzdłuż twardego, ciągle poruszającego się bębna. W jednym wierszu występują takie same znaki. Podczas druku bęben wykonuje ruch obrotowy, a w odpowiednim czasie w bęben uderzają młotki drukujące sterowane z generatora znaków. Podczas odbijania znaków czcionka ciągle porusza się w płaszczyźnie prostopadłej do wiersza (tzw. druk w locie). Wywołuje to rozmazanie znaków, które w większości przypadków ze względu na bardzo krótki czas docisku jest niezauważalne. Druk w locie pozwala na zwiększenie prędkości zapisu. Po zapisaniu całego wiersza papier przesuwa się o odstęp międzywierszowy i zapisywany jest kolejny wiersz. Mechanizmy te są bardzo szybkie i pozwalają zapisać kilka tysięcy wierszy/minutę. Konieczne jest stosowanie papierów ciągłych (transparentowych).

Drukarki igłowe - są wyposażone w głowicę drukującą zawierającą od 9 do 48 (najczęściej 9 lub 24) stalowych igieł umieszczonych w jednym lub dwóch rzędach. Każda igła jest wprawiana w ruch przez sprężynkę. W stanie spoczynku pole magnetyczne wytwarzane przez magnes stały unieruchamia igłę wewnątrz głowicy. Przewód nawinięty wokół magnesu stałego tworzy elektromagnes. W czasie pracy przez elektromagnes przepływa prąd, który wytwarza pole elektromagnetyczne o polaryzacji przeciwnej do pola wytwarzanego przez magnes stały - sprężynka wypycha igłę z głowicy. W wyniku uderzenia igły w papier poprzez taśmę barwiącą na papierze, dociśniętym do pokrytego warstwą gumy wałka, pozostaje ślad w postaci punktu. Po wydrukowaniu jednego rządka głowica jest przesuwana o ułamek milimetra do miejsca, w którym jest drukowany kolejny rządek punktów. Przemieszczanie głowicy odbywa się najczęściej za pomocą silnika krokowego. Rzadziej wykorzystuje się mechanizmy wprawiające głowice w ruch drgający (drukarki typu shuttle); ten typ drukarek umożliwia drukowanie z szybkością do 40 stron formatu A4 na minutę. Inną metodą zwiększenia szybkości drukowania jest zastosowanie kilku głowic drukujących. Transport papieru odbywa się zwykle tak samo jak w maszynie do pisania - za pomocą wałka, do którego papier jest dociskany rolkami, lub za pomocą zębatek ciągnących papier z perforowanymi marginesami. Głowica drukarki i mechanizm przesuwu papieru są sterowane instrukcjami języka ESC/P. Instrukcje ESC/P otrzymywane z komputera są wykonywane przez zainstalowany w drukarce układ sterujący, najczęściej - jedno układowy mikrokomputer. W kolorowych drukarkach igłowych wykorzystuje się taśmę składającą się z odcinków w kolorach podstawowych. Przed wydrukowaniem punktu w określonym kolorze taśma jest przesuwana tak, aby pomiędzy głowicą a papierem znajdował się odcinek taśmy z barwnikiem odpowiedniego koloru. Ponieważ igły głowicy stykają się z różnymi barwnikami, często dochodzi do zabrudzenia taśmy. Do zalet drukarek igłowych należą stosunkowo niska cena i mały koszt eksploatacji, możliwość drukowania kilku kopii (w niektórych modelach drukarek - oryginał + 7 kopii) oraz możliwość stosowania różnego rodzaju papieru, łącznie z tekturą o grubości do 2 mm. Wadą jest hałaśliwość, niewielka prędkość drukowania (najczęściej 200-400 znaków na sekundę w trybie zwykłym i około 100 znaków na sekundę w trybie podwyższonej jakości) i niezbyt dobra jakość druku (rozdzielczość od 240x144 w drukarkach 9-igłowych do 360x360 w drukarkach 24-iglowych).

Drukarki atramentowe - budowa drukarek atramentowych jest zbliżona do drukarek igłowych. Różnice występują w sposobie przenoszenia obrazu na stronę oraz w sposobie przenoszenia i interpretacji danych dostarczanych z komputera. W drukarkach atramentowych wydruk uzyskuje się przenosząc kropelki atramentu które są wyrzucane z dysz głowicy drukującej. Typowa głowica drukarki atramentowej posiada zbiornik z płynnym atramentem oraz maleńkie dysze o średnicy mikrona poprzez które atrament jest nanoszony. Wykorzystujące tę technikę drukarki podgrzewają atrament do ok. 300oC. Pod naciskiem ciśnienia pary atrament wytryskuje przez dyszę w formie niewielkich kropelek. Próżnia wywołana przez wyrzucony atrament przyciąga do dyszy więcej atramentu dzięki czemu można uzyskać ciągły strumień kropelek. Z powodu powstawania podczas podgrzewania atramentu kropelek pary drukarki te nazywane są bąbelkowymi. Zaletą tej technologii jest niski koszt zakupu urządzenia oraz dobra jakość wydruków, zależna jednak od użytego podłoża. Wadą niestety wysoki koszt eksploatacji spowodowany cenami atramentu i niską trwałością głowic. Niska trwałość determinuje jednocześnie bardzo niską wydajność urządzenia.

Drukarki termosublimacyjne - używają do druku taśmy powleczonej odpowiednim woskiem, który w wysokiej temperaturze jest odparowywany na papier. Drukarki termosublimacyjne używane są przez profesjonalistów ze względu na bardzo wysoką jakość wydruków. Fotograficzne drukarki termosublimacyjne służą tylko do wydruku fotografii i lub pocztówek. Są to urządzenia specjalizowane i nie stanowią konkurencji dla klasycznych atramentówek, choćby ze względu na obsługiwany format papieru. Większość dostępnych modeli drukuje tylko małe zdjęcia, głównie na nośnikach 10x15 cm.

 

Drukarki LED - mają podobną zasadę działania do drukarek laserowych. Różnica polega na sposobie oświetlania powierzchni bębna. W drukarkach LED powierzchnię bębna oświetla się diodami. Każdemu punktowi w linii odpowiada jedna dioda; łącznie jest ich 2500 w dwóch szeregach dla rozdzielczości 300 dpi (lub 5000 dla 600 dpi). Drukarki z diodami są w porównaniu z klasycznymi drukarkami laserowymi mniejsze, tańsze, bardziej odporne na uszkodzenia i zużywają mniej energii.

Drukarki laserowe - pierwsza drukarka laserowa Xerox 9700 została wyprodukowana w 1977 roku, a jej cena wynosiła $350 000. Drukarka ta pracowała z prędkością 7000 wierszy na minutę i rozdzielczością 300 dpi. W 1983 roku firma Canon opracowała tani mechanizm druku laserowego o symbolu LPB-CX. Mechanizm ten pozwalał na. wydrukowanie 3000 stron z rozdzielczością 300 dpi i prędkością 8 stron na minutę. W 1984 roku mechanizm ten zastosowano w drukarce HP LaserJet. Stała się ona swego rodzaju standardem dla następnych rozwiązań. W modelu Laser Jet Series II użyto doskonalszego mechanizmu LBP-SX, który pozwalał na wydrukowanie 4000 stron i dawał lepszy poziom zaczerniania powierzchni. Kolejne modele drukarek laserowych firmy Hewlett-Packard charakteryzowały się coraz większą pamięcią buforową, lepszą rozdzielczością, większą liczbą fontów. Pierwszą drukarkę laserową pracującą z rozdzielczością 600 dpi wyprodukowała firma Lexmark w 1991 roku. W 1996 roku na rynku pojawiły się drukarki HP Colour LaserJet 5 i 5M. W wielu sytuacjach istnieje konieczność powielania wydrukowanych dokumentów. Często korzysta się w tym celu z dodatkowej kopiarki. Rozwiązaniem tańszym i szybszym jest zastosowanie technologii Multiple Original Printihg (technologia ta jest także znana pod nazwą mopying). Wykorzystuje się w niej urządzenia łączące funkcje drukarki i kopiarki. Zamiast wielokrotnego kopiowania wydrukowanego dokumentu drukuje się go od razu w potrzebnej liczbie kopii na szybkiej, laserowej drukarce.

Drukarki termiczne - to kolejny przykład drukarek bezuderzeniowych. Stosowane są one w faksach, ale do komputerów stosowane są dosyć rzadko. Zarówno jakość jak i szybkość druku nie była w starszych modelach drukarek termicznych najlepsza, były za to ciche i względnie tanie. Ich największą wada było wymaganie specjalnego papieru, wrażliwego na ciepło. Papier ten po dłuższym okresie czasu żółkł. Drukarki termiczne nowszej generacji nie maja już tych wad. Obraz tworzony jest podobnie jak w drukarkach igłowych przy pomocy pręcików, tylko zamiast uderzenia igła w taśmę następuje przypalenie papieru drucikami. Drukarki te należą do jednych z najtańszych, produkowane są również w Polsce. Ich zaleta są małe rozmiary i niewielki pobór mocy, dzięki czemu stanowią konkurencje dla zasilanych bateryjnie drukarek atramentowych, przeznaczonych do używania w podróży.

Drukarki strumieniowe - zwane tez „jet printers” lub, żartobliwie, „plujki”, mają wiele zalet. Produkcja drukarek strumieniowych wymagała opanowania trudnej technologii i dotychczas robiły je tylko najlepsze firmy, np. Hewlett-Packard, Canon, Epson, Fujitsu, dlatego stały się one popularne dopiero od 1990 roku. Standardem w tej klasie drukarek jest model DeskJet firmy Hewlett-Packard. W tym modelu stosowana jest, podobnie jak i w większości drukarek strumieniowych obecnie dostępnych, głowica drukująca stanowiąca jedną całość z pojemnikiem na tusz, wystarczającym na 500-1000 stron druku w trybie LQ lub dwukrotnie więcej w trybie pisania na brudno. Drukarki strumieniowe są cichsze nawet od drukarek laserowych. Zużywają znacznie mniej energii, nie grzeją się ani nie wywołują uciążliwych wibracji. Przy drukowaniu tekstów nie ustępują jakością druku drukarkom laserowym. Osiągają przy tym szybkość druku od jednej do sześciu stron na minutę, a nowe modele z głowicami piezoelektrycznymi mogą okazać się nawet szybsze od niektórych drukarek laserowych. Drukowanie „w tle” przy pomocy rozbudowanych edytorów, takich jak Word czy AmiPro odbywa się z podobną szybkością na drukarkach laserowych jak i strumieniowych, przy nieznacznie tylko gorszym kontraście druku dla drukarek strumieniowych. Drukują one szybko również w trybie graficznym, stąd nie ma kłopotów z polskimi znakami. Zdarza się, że drukarki laserowe odmawiają drukowania całej strony grafiki lub skomplikowanego tekstu ze względu na brak pamięci (1 MB RAM w drukarce często nie wystarczy) podczas gdy drukarki strumieniowe nie mają z drukiem graficznym problemów. W odróżnieniu od drukarek laserowych nie tworzą one bowiem pełnego graficznego obrazu strony lecz drukują wiersz po wierszu.

 

 

Architektura systemu operacyjnego

Architektura 8-bitowa - to w skrócie architektura systemu przetwarzania danych komputera oparta na 8-bitowych jednostkach informacji. Oznacza to, że za każdym odczytem lub zapisem do pamięci operacyjnej komputera oraz w wewnętrznych transferach procesora używa się dokładnie 8-bitowych porcji informacji. 8 bitów pozwala na określenie do 28 = 256 różnych informacji, co jest stanowczo za mało przy adresowaniu pamięci komputera, dlatego procesory 8-bitowe, mają zazwyczaj 16-bitową szynę adresową - czyli każda z komórek posiada adres wyrażony za pomocą 16 bitów. Przy 16 bitach przestrzeń adresowa rośnie do 64 kilobajtów (216). Procesory te mogą też posiadać rejestry 16 bitowe używane do adresowania pamięci oraz instrukcje umożliwiające wykonywanie prostych przeliczeń na tych rejestrach (zwiększanie, zmniejszanie, dodawanie).

Architektura 16-bitowa - jest to potoczna nazwa architektury procesora posiadającego wewnętrzne rejestry o długości 16 bitów. Ten fakt przekłada się bezpośrednio na sposób przetwarzania danych w komputerze w porcjach tejże wielkości. Należy podkreślić, że termin architektura 16-bitowa nie odnosi się do długości szyny danych oraz możliwości adresowych takiego procesora.

Architektura 24-bitowa - sposób przetwarzania danych w komputerze, opierający się na jednostkach danych w porcjach po 24 bity. Oznacza to, że procesor przetwarza dane w dokładnie takich porcjach. Architektura ta była bardzo mało popularna i znalazła zastosowanie głównie w specjalistycznych systemach superkomputerowych produkowanych w latach 70. i 80. XX wieku.

Architektura 32-bitowa - to w skrócie architektura systemu przetwarzania danych komputera oparta na jednostkach informacji wielkości 32 bitów. Oznacza to, że procesor przetwarza dane w dokładnie takich porcjach. Jednak w transferach zewnętrznych często wykorzystuje się szersze lub węższe zakresy. Pierwszym procesorem 32-bitowym był BELLMAC-32A zaprojektowany przez AT&T Bell Labs w roku 1980, wprowadzony do sprzedaży w 1982. Później jego nazwa uległa zmianie na WE 32000. Znalazł on zastosowanie m.in. w pierwszym 32-bitowym laptopie.

Architektura 64-bitowa – to sposób przetwarzania danych w komputerze, opierający się na jednostkach danych w porcjach po 64 bity. Oznacza to, że procesor przetwarza dane w dokładnie takich porcjach. Jednak w transferach zewnętrznych często wykorzystuje się szersze lub węższe zakresy. Architektura 64-bitowa już stosunkowo dawno znalazła zastosowanie w superkomputerach oraz maszynach wielu ośrodków naukowych i firm, gdzie potrzebna jest duża moc obliczeniowa. 64 bitowa architektura jest szczególnie popularna w systemach Uniksowych. W obecnie produkowanych procesorach 64-bitowych z reguły stosuje się mniejszą niż 64-bity szerokość szyny adresowej, co w sposób bezpośredni przekłada się na wielkość fizycznej pamięci jaka można podłączyć do procesorów. Ograniczenie to wynika ze zmniejszenia kosztów produkcji procesorów oraz układów wspomagających. Rozwój komputerów domowych także podąża w tym kierunku, lecz moc maszyn do użytku domowego jest nieporównywalnie mniejsza od komputerów obliczeniowych.

 

Systemy operacyjne Windows

System operacyjny jest to oprogramowanie, które pełni w komputerze bardzo istotną rolę. Pod względem informatycznym jego zadaniem jest zarządzanie zasobami komputera, czyli sprzętem, w jaki wyposażony jest pecet oraz aplikacjami uruchamianymi przez użytkownika. To właśnie system operacyjny kontroluje i przypisuje pamięć operacyjną (RAM) dla programów, decyduje o przydziale im procesora, steruje urządzeniami wejścia/wyjścia. Zarządza także plikami, a także powszechnie już ustanawia połączenia sieciowe. Z punktu widzenia użytkownika komputera system operacyjny pomaga mu komunikować się ze sprzętem oraz staje się środowiskiem, w którym uruchamia on potrzebne aplikacje. System operacyjny staje się więc pośrednikiem między użytkownikiem, a sprzętem komputerowym, czyli można powiedzieć, że udostępnia aplikacjom maszynę wirtualną. Od dość dawna ważną cechą systemów operacyjnych jest tzw. graficzny interfejs użytkownika, który poprzez wykorzystanie grafiki ułatwia użytkownikowi korzystanie z komputera. Przyjmuję się podział na trzy główne elementy budowy systemu operacyjnego:

•jądro - jest to warstwa odpowiedzialna za wykonywanie podstawowych zadań systemu operacyjnego;

•powłoka – jest to specjalny program służący do komunikacji użytkownika z systemem operacyjnym;

•system plików – jest to warstwa odpowiedzialna za sposób organizacji danych na nośniku.

 

Warstwy systemu operacyjnego. W każdym systemie operacyjnym występują mniej lub bardziej wyodrębnione warstwy składające się na architekturę systemu. W ogólnym modelu systemu operacyjnego można wyszczególnić następujące warstwy przypisując im wyszczególnione zadania:

•powłokę, stanowiącą interfejs użytkownika (komunikacja z użytkownikiem) ,

•jądro systemu realizujące jego funkcje (zarządzanie plikami, uruchamianie aplikacji),

•warstwę odpowiedzialna za współpracę ze sprzętem (zarządzanie zasobami maszyny, komunikacja z innymi maszynami).

 

Systemy operacyjne Windows

DOS (ang. Disk Operating System), dyskowy system operacyjny – rodzina systemów operacyjnych, często utożsamiana z najstarszym systemem operacyjnym komputerów IBM-PC i zgodnych, który powstał ok. 1980 roku. DOS jest systemem jednozadaniowym i jednoużytkownikowym. DOS nie ma wbudowanych mechanizmów zarządzania pamięcią ani ochrony pamięci.

 

Microsoft Windows 1.x. - to część rodziny graficznych interfejsów użytkownika (GUI) firmy Microsoft. Windows 1.0 to 16-bitowe graficzne środowisko operacyjne, które do sprzedaży trafiło 20 listopada 1985, choć jego nadejście ogłoszono w miesięczniku Byte już w listopadzie 1982. Było ono pierwszą próbą wprowadzenia na rynek środowiska operacyjnego opartego na wielozadaniowym graficznym interfejsie użytkownika dla platformy PC. Wersja 1.0 jako jedyna pozwalała na ograniczone uruchamianie aplikacji MS-DOS w trybie wielozadaniowym, koncentrując się raczej na stworzeniu standardów interakcji z użytkownikiem, modelu uruchamiania aplikacji i stabilnego interfejsu programowania aplikacji (API) natywnych do późniejszego wykorzystania. Windows 1.0 zawierał własne sterowniki kart graficznych, myszy, klawiatur, drukarek i portów komunikacji szeregowej.

Wymagania systemowe środowiska Windows 1.0 określono następująco:

•system operacyjny MS-DOS 2.0,

•256 kilobajtów pamięci RAM,

•dwa dwustronne napędy dyskietek lub dysk twardy.

Microsoft Windows 3.x. - to część rodziny graficznych interfejsów użytkownika (GUI) firmy Microsoft, działających w systemie operacyjnym MS-DOS. Rodzina Windows 3.x została wydana w latach 1990-1994. Seria Windows 3.0 została wydana 22 maja 1990. Zawarto w niej znacznie odświeżony interfejs użytkownika oraz ulepszenia techniczne w celu lepszego wykorzystania mechanizmów zarządzania pamięcią. Windows 3.0 był ostatnim systemem mogącym pracować w trybie rzeczywistym procesora i ostatnim, który był w pełni zgodny z programami dla starszych wersji. Windows 3.1 został poszerzony o podstawową obsługę multimediów (nagrywanie dźwięku, odtwarzacz muzyki z CD) oraz o standard czcionek TrueType.

 

 Obsługa sieci w Windows 3.x opierała się na korzystaniu z zewnętrznego oprogramowania, np. Trumpet Winsock. Po Windows 3.11 ukazało się rozszerzenie Windows 3.11 for Workgroups, które obsługiwało już sieć. Niemal wszystkie programy były objęte przez większy program (lub folder) o nazwie Menedżer programów. Dodatkowo miał on pasek menu, dzięki któremu można było m.in.:

•uruchomić program za pomocą narzędzia Uruchom

•zakończyć pracę z Windows

•otworzyć pomoc

•uruchomić Samouczek

 Windows 3.1 był pierwszym systemem operacyjnym firmy Microsoft przetłumaczonym na język polski

 

Microsoft Windows NT Premiera systemu miała miejsce wydanego 27 lipca 1993. Microsoft wyposażył Windows NT 3.1 w przeglądarkę Internet Explorer 2 (zintegrowaną z systemem). 21 września 1994 premierę miało drugie wydanie systemu NT pod oznaczeniem 3.5. Nowością w Windows NT 3.5 był nowy ekran ładowania systemu oraz interfejs użytkownika przejęty z Windows for Workgroups. 29 czerwca 1996 wydano NT 4.0. Składnikami nowej edycji był interfejs Windows 95 i jądro dotychczasowej edycji Windows NT. Windows NT 4.0 stał się stabilniejszy niż Windows 95. Windows NT nie wspiera również technologii Plug and Play czy też brak wsparcia dla urządzeń takich jak USB.

 

Microsoft Windows 95 Oficjalna premiera miała miejsce 24 sierpnia 1995. Windows 95 jest połączeniem interfejsu użytkownika wywodzącego się z Windows 3.11 oraz systemu operacyjnego MS-DOS. Jest to pierwszy 32-bitowy system operacyjny zbudowany na podstawie jego 16-bitowego poprzednika Windows 3.x W systemie Windows 95 pojawiło się kilka elementów interfejsu, które stały się charakterystyczne dla Windows do dzisiaj: m.in. przycisk Start, pasek zadań i ikona Mój komputer. Od wersji OSR1 Windows 95 był dostarczany z możliwą do odinstalowania przeglądarką internetową Internet Explorer. Do wersji OSR 2.5 na oddzielnym nośniku dołączano Internet Explorera 4.0, który dawał możliwość integracji przeglądarki z systemem.

Nowości jakie pojawiły się w Windows 95:

•ulepszony interfejs użytkownika

•32-bitowe API

•wielozadaniowość z wywłaszczeniem

•wielowątkowość

•rejestr systemowy przejmuje rolę plików INI

•obsługa długich nazw plików za pomocą VFAT

•Plug and Play

•nowy system plików FAT32 w wersji Windows 95 OSR 2.x

Zalecane wymagania Windows 95:

•Procesor Intel 80486DX

•8 MB pamięci RAM

•50-55 MB wolnego miejsca na dysku

•SVGA (800x600), 256 kolorów

•Stacja dyskietek i napęd CD-ROM

•Klawiatura oraz urządzenie wskazujące (np. mysz)

 W wersji OSR2.x wprowadzono poprawki techniczne, m.in. ulepszono obsługę sprzętu i dodano obsługę nowego systemu plików, co zyskało uznanie również nastawionych dotąd sceptycznie użytkowników. Dnia 31 grudnia 2002 firma Microsoft zakończyła udzielanie wsparcia technicznego dla tej wersji systemu operacyjnego.

 

Microsoft Windows 98 Jego premiera miała miejsce 25 czerwca 1998. System w dużej mierze opiera się na Windows 95, ale zawiera poprawioną obsługę standardów takich jak USB, MMX i AGP. Windows 98 obsługuje system plików FAT32, wprowadzony już w wersji 95 OSR2. Dodano obsługę wielu monitorów. Dodatkową nowością jest większe zintegrowanie przeglądarki internetowej Internet Explorer z interfejsem użytkownika, tzn. Active Desktop. Microsoft po raz pierwszy dla Windows 98 udostępnił darmową usługę Windows Update, służącą do aktualizacji systemu. System Windows 98 SE ukazał się 10 czerwca 1999. Dodano m.in. nową wersję IE, możliwość współużytkowania jednego połączenia internetowego, obsługę napędów DVD-ROM i funkcję wielu użytkowników.

Zalecane wymagania Windows 98:

•Procesor Intel Pentium MMX 100 MHz lub szybszy

•32 MB Pamięci RAM

•300 MB wolnego miejsca na dysku

•Karta Super VGA (800x600) 256 kolorów

•Napęd CD-ROM i/lub DVD-ROM

•Klawiatura oraz urządzenie wskazujące (np. mysz)

 

Microsoft Windows Me Premiera miała miejsce 14 września 2000 roku. Windows Me to kontynuacja linii 95/98. Zmiany w stosunku do poprzednich wersji Windows polegają m.in. na dołączeniu programu Internet Explorer i Outlook Express w wersji 5.5 oraz pakietu Windows Media, w którego skład wchodzą: Windows Media Player 7, Windows Movie Maker i Windows DVD Player. Nowy system zawierał także nowe mechanizmy zarządzania energią - opcję hibernacji i narzędzie Rozwiązywania problemów z zarządzaniem energią. Jedną z wad systemu Windows Me, była słaba możliwość na rozdział kont, brak grup użytkowników takich jak administratorzy i, można było jedynie narzędziami administracyjnymi tworzyć typy kont i tworzyć do nich hasła, lecz specjalnych uprawnień to nie dawało. Millennium to także pierwszy system Microsoftu posiadający opcję Przywracanie systemu, dzięki czemu system można było odtworzyć do poprzedniego stanu.

Zalecane wymagania Windows Me:

•Procesor Intel Pentium II 233 MHz lub szybszy

•64 MB Pamięci RAM

•500 MB wolnego miejsca na dysku

•Karta Grafiki z rozdzielczością 1024*768 i 16 bitowym kolorem

•Napęd CD-ROM i/lub DVD-ROM

•Klawiatura oraz urządzenie wskazujące (np. mysz)

 W dniu 11 lipca 2006 oficjalnie zakończono udzielania wsparcia technicznego dla tego systemu.

Microsoft Windows 2000 Oficjalna premiera miała miejsce 17 lutego 2000. We wszystkich edycjach systemu Windows 2000 wprowadzono wiele nowych funkcji. Do najważniejszych z nich należą:

•NTFS5 - nowa wersja systemu plików NTFS wzbogacono między innymi o funkcję szyfrowania (EFS),

•Nowy GUI - nowy poprawiony interfejs użytkownika znacznie ułatwiający pracę z systemem,

•WDM (Windows Driver Model) - nowy model tworzenia sterowników dla systemów Windows,

•Obsługa technologii USB i IrDA,

•Równoczesna obsługa FAT, FAT32 i NTFS.

Zalecane wymagania Windows 2000:

•Pentium II 400 MHz,

•128 MB RAM,

•4 GB dysku,

•CD-ROM.

Microsoft Windows XP Oficjalna premiera miała miejsce 25 października 2001. System opiera się na kodzie NT z dodanym nowym GUI Luna zawierającym wiele nowości i usprawnień. Ponadto, zawiera zintegrowaną zaporę sieciową. Windows XP obsługuje systemy plików NTFS i FAT32. System wyposażono w przeglądarkę Internet Explorer 6 i odtwarzacz multimedialny Windows Media Player 9. Dodano także funkcję pulpitu zdalnego, dzięki któremu możliwa jest wygodna, zdalna pomoc innemu użytkownikowi.

 

Elementy systemu Windows XP:

Pamięć chroniona - system Windows XP wykorzystuje możliwość pracy jednostki centralnej w dwóch trybach: trybie jądra i trybie użytkownika. Większość funkcji systemu operacyjnego jest zdefiniowana w trybie jądra i jest to część systemu operacyjnego odpowiedzialna za zarządzanie dostępem do pamięci fizycznej komputera. Aplikacje użytkowe zgłaszają żądania do systemu operacyjnego o przydzielenie dostępu do pamięci wirtualnej. Ponieważ jądro systemu chroni dostęp do pamięci fizycznej, zmniejsza to prawdopodobieństwo, że aplikacji uda się spowodować awarię systemu operacyjnego.

Pamięć wirtualna - system Windows XP obsługuje 4 GB pamięci wirtualnej, korzysta z pliku stronicowania, w którym przechowuje fragmenty obszarów pamięci, które w danej chwili nie są wykorzystywane przez żadną aplikację ani system operacyjny. Ogromna przestrzeń adresowa nie jest dzielona pomiędzy różne aplikacje. Każda aplikacja otrzymuje swoją własną wirtualną przestrzeń adresów o rozmiarze 4 GB, dzięki czemu bardziej wyrafinowane aplikacje do obróbki dźwięku i obrazu mogły rozwinąć skrzydła. Wielbiciele gier szybko zauważą, że system operacyjny Windows XP działa w zakresie obsługi multimediów równie dobrze, jeśli nie lepiej, jak systemy operacyjne Windows 9x.

Wielozadaniowość - zdolność systemu operacyjnego do uruchomienia równocześnie kilku aplikacji. Dla potrzeb biurowych nie ma nic lepszego niż możliwość pracowania na kilku aplikacjach jednocześnie, przełączania się pomiędzy nimi, wymiany danych pomiędzy nimi metodą „wytnij i wklej".

Wieloprocesowość równoległa - Windows XP potrafi obsługiwać systemy wieloprocesorowe, co pozwala w znacznym stopniu skrócić czas odpowiedzi systemu na zgłoszenie. Do tej pory wysoko specjalizowane graficzne stacje robocze były wyposażone w systemy operacyjne typu Unix lub we własne systemy operacyjne, od teraz system Windows XP zapewnia takie same możliwości po znacznie niższej cenie.

Warstwa uniezależnienia od sprzętu (HAL) - HAL to warstwa kodu, który znajduje się pomiędzy systemem operacyjnym a fizycznymi urządzeniami zainstalowanymi w komputerze, takimi jak karty sieciowe czy dyski twarde; umożliwia systemowi operacyjnemu zarządzanie tymi urządzeniami.

Technologia DirectX - najnowsza wersja pakietu DirectX pozwala na ominięcie ograniczeń narzuconych przez HAL w zakresie obsługi urządzeń, dzięki czemu aplikacje multimedialne mogą znacznie lepiej i szybciej współpracować z podległymi urządzeniami.

Różnica między 32-bitową a 64-bitową wersją systemu - terminy 32-bitowa i 64-bitowa odnoszą się do sposobu przetwarzania informacji przez procesor komputera. 32-bitowe i 64-bitowe wersje systemu Windows są przeznaczone do użytku na komputerach odpowiednio z procesorami 32-bitowymi i 64-bitowymi.

Zalecane wymagania Windows XP:

•Procesor Pentium/AMD 300 MHz lub szybszy

•128 MB Pamięci RAM lub więcej

•2 GB wolnego miejsca lub więcej na dysku

•Adapter wideo i monitor o wyższej rozdzielczości.

•Napęd CD-ROM lub DVD-ROM

•Klawiatura oraz urządzenie wskazujące (np. mysz)

 Service Pack 1 dla Windows XP został wydany 9 września 2002 roku. Najbardziej oczekiwanymi zmianami była obsługa USB 2.0 oraz dodanie możliwości ustawiania dostępu dla programów, która pozwala na wyłączenie lub włączenie dostępu dla domyślnych aplikacji z różnych dziedzin, na przykład przeglądania stron internetowych, rozmowy poprzez komunikatory, itp. Obsługa dysków twardych została poprawiona poprzez dodanie obsługi standardu LBA-48, co pozwoliło na zwiększenie obsługiwanej pojemności dysków twardych ponad 128 GB. Service Pack 1 pozwalał także na instalację dysków Serial-ATA już podczas instalacji systemu z krążka oraz zablokował dwa najczęściej używane numery seryjne używane w Windows XP Professional do ominięcia aktywacji systemu. Service Pack 2 został wydany 6 sierpnia 2004 roku i wniósł do Windows XP bardzo wiele zmian. Są to m.in.: Centrum zabezpieczeń systemu Windows - nowe okno w systemie zbierające informacje na temat bezpieczeństwa komputera, czyli sprawność zapory internetowej, stan Aktualizacji Automatycznych oraz Programu antywirusowego. Funkcja blokowania wyskakujących okienek - funkcja pozwalająca na blokowanie wyskakujących w nowym okienku reklam w programie Internet Explorer. Nowa zapora systemu Windows - inteligentnie blokuje potencjalnie niebezpieczne formanty ActiveX, niebezpieczne programy komunikujące się z Internetem oraz inne niebezpieczne dla komputera elementy.

 

Microsoft Windows Vista Oficjalna premiera miała miejsce 30 stycznia 2007. Do nowości w Vista należy między innymi Windows Presentation Foundation i Windows Communication Foundation. Z nowości dostępny również całkowicie nowy wygląd, bazujący na silniku Aero. Została dodana obsługa nagrywania płyt DVD. Do graficznych nowości należy też nowy wygląd przycisku "Start", który wygląda jak trójwymiarowa kula zawierająca logo Windows Vista, ale bez napisu start. Oprócz znanej z Windows XP Service Pack 2 Zapory systemu Windows dołączony do systemu został także program chroniący przed spyware. Nowością jest też trójstopniowe limitowane konta, dzięki któremu można lepiej dopasować poziom uprawnień do użytkownika. Jest także kontrola rodzicielska, dzięki której można określić, w jakim zakresie czasu i jak długo dziecko może korzystać z komputera, a także w jakie gry może grać. Zmiany i usprawnienia jakie wprowadzono to: Dzięki funkcji ReadyBoost możemy użyć pendrive w celu polepszenia wydajności komputera. Nowy instalator, który umożliwia zainstalowanie systemu w około 15 minut (Windows XP instalował się 20-45 min). Wprowadzone nowe zabezpieczenia ochrony treści opierają się na mechanizmach uruchamianych podczas bezczynności systemu. Wprowadzono narzędzia umożliwiające sprawowanie kontroli rodzicielskiej. Obsługa dowiązań symbolicznych w stylu tych znanych z systemów rodziny Unix. Ulepszone Menu Start. Napis Start z logiem Windows został zastąpiony okrągłym logiem Windows (tzw. Vista Orb), zaś kaskadowy widok Wszystkie programy został zastąpiony przez drzewko tworzone w jednym oknie. Dodatkowo menu posiada funkcję szybkiego wyszukiwania plików. Brak wsparcia dla systemu plików FAT16. Zastępującym go systemem stało się nowe rozwiązanie UDF, co powoduje możliwość nagrywania płyt CD i DVD "w locie", a także możliwość usuwania lub modyfikacji plików, nawet jeśli płyta nie jest RW. Usunięta obsługa portu gier. Teraz kontrolery gier (m.in. gamepady, dżojstiki, kierownice) można podłączać wyłącznie do portu USB. Rozpoznawanie mowy, umożliwiające sterowanie systemem wyłącznie za pomocą głosu. Rozpoznawanie mowy nie jest jednak dostępne w polskiej wersji Visty.

Zalecane wymagania Windows Vista:

•Procesor 32- lub 64-bitowy o częstotliwości 1 GHz,

•1 GB pamięci operacyjnej,

•Karta graficzna spełniająca wymagania Windows Aero (m.in. Pixel Shader 2.0) i posiadająca 128 MB pamięci,

•Dysk twardy o pojemności 40 GB i mający 15 GB wolnego miejsca podczas instalacji,

•Napęd DVD-ROM,

•Urządzenie wyjściowe audio,

•Dostęp do sieci Internet.

 Tabela przedstawia niektóre cechy poszczególnych systemów Microsoftu: minimalne wymagania (procesor, pamięć RAM, miejsce na dysku), obsługę Plug & Play oraz obsługiwany system plików.